Vervolg artikel:
Braber, Cor van den, "Middeleeuws wapentuig" (op 5 kaarten).
BombardeEen zwaardere
vuurmond was de bombarde(30), ook wel "pothond" genoemd. Daarmee konden
stenen kogels worden afgevuurd. Vanwege de terugslag bij het afgaan van het schot werd de constructie, door middel van een aantal in de grond gedreven palen, stevig verankerd. Het bereik was ongeveer 50 m. Het is niet bekend of dit wapen ooit voor de poorten van Amersfoort in de strijd is gebracht.
Mortier
In tegenstelling tot de
bombarde, die werd ingezet wanneer men de voorkeur gaf aan een vlakke baan van het projectiel, is de mortier (31) ontwikkeld om
stenen kogels met een grote boog in de stad te werpen. Vanaf het laatste kwart van de l5de eeuw krijgen deze
vuurmonden een plaats op het krijgsterrein. Ook van de mortier is niet bekend of hij ooit een Amersfoortse "carrière" heeft gehad.
Wapentuig voor de weerbare mannen en vrouwen Het is niet aan te
nemen dat een
middeleeuwse stad van een niet te grote omvang, zoals het
Amersfoort van die tijd met zijn drieduizend inwoners, beschikte over een geweldig militair apparaat. Evenmin zal men hebben kunnen putten uit een wapenarsenaal annex kruitopslagplaats van grote omvang.
Meer moet worden gedacht aan voor de hand liggend wapentuig in de handen van een aantal daartoe aangewezen kerels.
Helmen,
zwaarden
en
dolken,
hellebaarden,
bogen, misschien enkele
kruisbogen en natuurlijk de
haakbussen, te oordelen naar de teruggevonden oplegbalkjes. Daarmee zal men het hebben moeten doen. Als het echt ging spannen kwam natuurlijk de hele bevolking in het geweer. Dan hanteerden de stadsboeren hun dorsvlegels, rieken en sikkels, dan bracht een ieder die handen aan zijn lijf had stenen naar de muur om daarmee de vijand te bekogelen. Timmermansbijlen konden in de strijd geduchte wapens worden
(32).
Afbeeldingen van andere steden die een beleg moesten doorstaan tonen het oorlogsbedrijf in hun volle omvang, met
verrijdbare gevechtstorens,
stormladders,
schanskorven, aangeplempte grachten, in brand geschoten stadsdelen, pijlenregens en massa's omgekomen strijders.
De media van onze tijd laten laten evenzeer de meest gruwelijke beelden zien. Toch zouden wij opkijken van de verbetenheid waarmee de mensen van hun tijd opkwamen voor de stad en hun eigendommen. Althans, wanneer we in staat zouden zijn dat beeld terug te roepen.
Geraadpleegd werden het Fibulaboekje Middeleeuws Wapentuig van R.B.F.van der Sloot en de Encyclopedie van Wapens, uitgegeven in 1981 door de Uitgeverij Helmond. Gewaardeerde hulp werd ondervonden van de heer J.P.Puype, voorheen conservator bij het Legermuseum in Delft.